Italië is zonder twijfel een van de meest complexe wijnlanden ter wereld. Met bijna 400 geregistreerde druivenrassen voor commerciële wijnbouw is er een haast eindeloze reeks aan onbekende wijnen. Voor de wijnliefhebber is er altijd iets nieuws, voor de importeur is er altijd de vraag of de volgende onbekende druif ook nog verkocht gaat worden.
Bij de wijnen gemaakt van de Timorasso druif is het punt van twijfel al lang gepasseerd. Enkele jaren geleden proefden Oliver van (De Geluksdruif) en Patrick (Alto Vino) samen vele tientallen Timorasso’s op de wijnbeurs Vinitaly. Het was direct duidelijk dat deze witte wijnen een echt eigen karakter hadden, ondanks enorme stijlverschillen tussen de producenten.
Colli Tortonesi DOC
Timorasso is een oorspronkelijk druivenras uit Piemonte. Door herplanting na de phylloxera plaag zijn veel oude Timorasso wijngaarden vervangen door de productievere Cortese druif. Enkele tientallen hectares Timorasso bleven bewaard en zijn sinds de jaren ’70 opnieuw leven ingeblazen door een groep producenten uit Tortona, onder aanvoering van Walter Massa. Timorasso heeft veel geur, structuur en zuren. Met de juiste behandeling in de wijngaard kan de wijn heel goed ouderen. Rijpe appel, honing en noterigheid zijn typisch aanwezig. Zoete bloesemgeur in combinatie met een filmend mondgevoel kunnen de droge wijn toch een licht zoete indruk geven. De wijnen van Timorasso zijn vaak complex en hebben veel lucht en temperatuur nodig om het mooiste te laten ervaren.
Van de twee geselecteerde producenten is uiteindelijk Daniele Ricci uit Costa Vescovata definitief in het assortiment opgenomen en hebben inmiddels hun weg gevonden naar vele klanten. Wijnmaker Daniele Ricci was in zijn jonge jaren, via zijn vader, betrokken bij het initiatief van Walter Massa om de Timorasso een nieuw leven in te blazen. In de jaren daarvoor had dit moeilijk opvoedbare kind veel terrein verloren aan de Cortese.
Danieli Ricci maakt zijn wijnen zo natuurlijk mogelijk. Biologische druiventeelt, spontane vergisting, en zonder filtering en klaring van de wijn. Daarnaast krijgen de meeste witte wijnen korter of langer schilcontact, waardoor er duidelijke gele of oranje kleur in de wijn komt. Indien nodig wordt er een minimale hoeveelheid sulfiet toegevoegd, maar liever niet. Dit alles geeft de wijnen een zeer uitgesproken kleur en karakter. Sommigen noemen dat natuurwijn, wat het feitelijk ook is. Daniele zelf is wars van al dit soort kwalificaties, zijn focus ligt op het telen van hele gezonde druiven. Hij experimenteert veel, met lengte van schilcontact, soorten vinificatie en opleggen van wijn. Sommige witte wijnen brengt hij pas na 4-5 jaar op de markt.
Langzaam meer aandacht
Nadat de early adopters, zoals restaurant Beulings in Amsterdam en Pure C in Cadzand, de wijnen op de kaart hebben gezet, komt er nu langzaam meer aandacht voor de Timorasso wijnen. Zo ook in de proevende en schrijvende pers.
Ruim voor de Corona ellende werd de Derthona Timorasso van Ricci uitgeroepen tot beste natuurwijn in zijn prijscategorie, door het proefpanel van Proefschrift Wijnconcours. Ook door Proefschrift online voor de rubriek “Nine seconds” werd een wijn van Ricci beoordeeld: Rispetto, een natuurwijn van Sauvignon en Riesling.
Recentelijk heeft de ‘nieuwe oude’ Timorasso ook de klassieke wijngremia in Nederland bereikt. Door Petri Houweling is online bij Perswijn geschreven over de ‘witte barolo’ uit Piemonte. In het fysieke blad Perswijn #4 van 2021 heeft Magda van der Rijst 2 pagina’s aandacht geschonken aan de Timorasso.
