Het geheim van Riesling? Roter Riesling. Daarover zo meer. Eerst wat geschiedenis. Dit jaar is het precies 587 jaar geleden dat Riesling voor het eerst in de annalen verscheen. Op 13 maart 1435 werd Riesling voor de eerste keer in Duitsland officieel vermeld op een aankoopakte. Het ging om Riesling uit een klein wijngebied dat nu Hessische Bergstrasse heet, ten zuiden van de bekendere Rheingau. In het logboek van het betreffende wijnhuis staat de verkoop van 6 wijnstokken ‘Riesslingen’ aan Graaf Johan IV van Katzenelnbogen in Rüsselheim. De eerste vermelding van de spelling Riesling stamt uit 1552, door de Duitse botanist Hieronymus Bock.
Riesling in de Middeleeuwen
Karthuizer en Benedictijner monniken plantten en verzorgden Riesling in de 15e eeuw, net als diverse edelen. In de 17e eeuw vervingen Cisterciënzer monniken van Eberbach rode druiven voor witte. Maar pas zo’n 200 jaar later werd Riesling echt een hit. Na de 30-jarige oorlog kreeg Frankrijk de Elzas in bezit (1648). De verwoeste wijngaarden werden vooral herplant met Riesling. Op Schloss Johannisberg in de Rheingau vonden ze dat ook een goed idee. In 1720 zetten ze Riesling in al hun wijngaarden. De Moezel volgde al snel. In 1787 verordonneerde aartsbisschop Clemens Wenzeslaus in Trier dat alle ‘slechte’ wijnstokken vervangen moesten worden door Riesling. Vanaf 1850 was Riesling de koningin van de wijn, met prijzen die hoger lagen dan top Bordeaux en Bourgogne. Twee Wereldoorlogen goeden roet in het eten, en er kwam vooral veel bulk op de markt.
Chefs & Sommeliers love it
Vanaf 1990 keerde het tij. Nu is Riesling wereldwijd een van de meest gewaardeerde witte wijndruiven. Niet in het minst bij topchefs. Riesling is bizar veelzijdig en dus uitstekend te combineren met mooie moderne gerechten. Riesling kan lichtvoetig zijn en delicaat, en toch vol geur en smaak. Laatgerijpt of met wat restsuiker geeft hij eeuwige wijnen, met verrassende complexiteit. Tegelijk zijn Rieslings open en transparant, ideaal voor het vertalen van het lokale terroir. Zeker bij lage opbrengst en minimale interventie toont Riesling zijn herkomst. Dankzij hoge zuren blijven Rieslings langer fruitig en kunnen ze tientallen jaren rijpen.
Toch is Riesling een goed bewaard geheim; er zijn nog hele volksstammen die de druif niet kennen of schrikken van de zuren. Maar chefs en vooral sommeliers omarmen Riesling. In de moderne keuken past Riesling goed bij de delicate smaken van nu. Klik hier voor alle Riesling van Lekker Sapje uit Duitsland en Oostenrijk.
Oorsprong
Dr. Ferdinand Regner, Expert in druiventeelt en genetica, vermoedt dat Riesling ontstaan is uit Gouais Blanc (aka Heunisch Weiss), meegenomen naar de Rijn door de Romeinen via of uit Kroatië en de Bourgogne. De andere ouder zou een kruising zijn van een wilde druif en Traminer. Maar nu is een zeldzame variant van Riesling in de picture: Roter Riesling. Het zou een kloon kunnen zijn, met rossige schil, net als bijvoorbeeld Grauburgunder / Pinot gris. Maar het kan net zo goed andersom zijn, dat Roter Riesling een voorouder is van Riesling. Om de verwarring compleet te maken, Roter Riesling wordt ook wel gebruikt voor Savagnin rose of Klevner de Heiligenstein. En ook voor het obscure ras Hanns, dat weer afstamt van Roter Veltliner. Voor alle helderheid, Roter Riesling heeft niets te maken met Schwarzriesling (Pinot meunier).